Tiếng Việt hay lạ ở chỗ mặt chữ như vậy mà kỳ thực không phải vậy. “Về quê ăn Tết, ăn Tết lớn không, làm tóc ăn Tết, sắm đồ ăn Tết… ngoài chuyện ăn uống, “ăn Tết” đồng nghĩa với… làm đủ thứ vào dịp Tết. Làm mệt nghỉ, làm riết khiến ai vui thì cứ vui, cũng có nhiều người bắt đầu mệt, muốn… trốn Tết.
Nhưng ngay cả những ai muốn trốn Tết thì cũng không thể phủ nhận: Tết luôn là dịp trở về nguồn cội, thưởng thức không khí tình thân. Tết, là được về bên hiên nhà, góc bếp, được vui khúc ca sum vầy ngày Xuân. Dẫu cho người có khác nhau, nếp nhà là hình thức bề ngoài dễ nhận thấy sự thay đổi trong đoạn chuẩn bị Tết. Thay màu sơn mới, cạo lớp tường bám rêu, đặt thêm chậu hoa kiểng, đánh bóng lư hương, dọn dẹp bàn ghế… Nhưng mình có bao giờ tự hỏi, tất bật sửa sang bao nhiêu cho đủ. Rồi mình có thấy lòng an vui trước đêm giao thừa.
TRÚ, VÀ CẢM GIÁC AN NHÀN CỦA THỜI ĐẠI
Tết là dịp nghỉ ngơi, hàn huyên chuyện cũ chuyện mới. Những ai dần rời bỏ hình thức bề ngoài, ngán ngại đời sống thành thị sẽ hướng niềm vui thưởng thức ngày Tết về những nơi an yên tự tại hơn. Không phải họ không thích Tết, không trân quý truyền thống. Mà vì họ ưu tiện tận hưởng khoảng “trú” an nhàn sau một năm tất bật làm việc.
“Trú” mang nghĩa tạm lánh vào một nơi. Trú không nhất thiết được hiểu theo chiều hướng không gian sống thường ngày. Mà còn là kết nối giữa tinh thần với đồ đạc hay hành động cho cảm giác “vùng an toàn”. “An” lại chỉ cảm nhận về sự bình an, yên vui, thảnh thơi trong tâm trí. Khó mà an khi nhà cửa chật kín những món đồ săn sale. Khó mà thảnh thơi khi vướng víu đồ đạc giữa lối đi trong nhà.
Để “trú Tết” an nhàn, cần lắm sợi dây liên kết từ nhiều giác quan ngoài vẻ hình thức. Một góc mùi hương phảng phất hương vị lá xông hay mùi nhang khói quyện vào mâm đồ ăn ngày tất niên.
An trú có khi là thứ giai điệu vang vang dưới hẻm, tiếng trẻ con nô nức chạy giỡn quanh khay bánh mứt, là tiếng lách cách muối dưa, xắt hành, xào nấu. Những âm thanh đan xen tạo vô số cảm giác thân quen dưới nếp nhà. Sự an trú cũng từ căn tính mỗi cá nhân mà ra. Mỗi nhà, mỗi người lại có những cái Tết riêng trong một cái Tết Việt của chung.
Cái Tết ngắn ngày sinh ra từ nhịp sống đô thị phần nào thay đổi nếp ăn Tết thời nay ở nhiều vùng miền khác. Hình thức được giản lược, tinh thần được đề cao. Bởi vì nghỉ ngắn ngày, nên người ta thường quý và muốn đi chơi tận hưởng, kết nối tình thân. Chứ chẳng ai muốn ngày ba bốn bữa phục vụ đám tiệc ồn ào náo nhiệt.
Thời đại này đang thiếu sự an nhàn hay tất cả mọi người đang dư thừa quá nhiều năng lượng để “chiến đấu”, chứng tỏ, ganh đua… chăng? Ăn Tết là cơ hội để người thành thị níu lại nhịp sống thảnh thơi. Sắm sửa vừa đủ cho nhu cầu tiêu dùng. Mâm cúng giản đơn vài món vừa đủ ăn. Châm thêm vừa đủ trà bánh, mứt Tết cho vài vị khách thân ghé nhà thưởng thức. Trang hoàng nhà cửa sao cho vừa đủ thông thoáng, mà vẫn gợi được phong vị tết Việt.
TẾT VIỆT DÙNG ĐỒ VIỆT
Hiện nay, nhiều thương hiệu nội địa Việt trong lĩnh vực trang trí nhà cửa ra đời với sản phẩm chỉn chu, tỉ mỉ và hợp thời. Chỉ cần mình có hiểu biết về tính Việt thông qua vật liệu, câu chuyện, hình dáng, sắp xếp lại không gian nhà mình bằng những thương hiệu Việt chất lượng là điều đáng thử.
Ngoài gam màu vàng, đỏ đậm đặc có phần hơi nhức mắt, treo đầy khu Chợ Lớn, nghĩ một chút về thiên nhiên đất Việt. Có rất nhiều mảng màu ngọt, thô mộc như đất sét, sợi tre, nứa, đay, cói dẻo mềm, ẩm mà ấm, đâu cần rực lên lấp lánh, đâu cần lòe loẹt phô trương. Nghĩ một chút về những nghề thủ công đầy tính Việt như đan lát, nung gốm, mộc, dệt, khắc gỗ, sẽ giúp nơi trú Tết của mình điểm xuyết tinh thần Việt hài hòa, dễ chịu.
Theo lối sống bền vững, giảm bớt tiêu dùng đang được cả hành tinh đề cao, liệu rằng mình có thể trú xuân không chỉ trong chục ngày Tết. Đồ sắm dịp Tết sẽ còn sử dụng tiếp ở nhiều thời điểm sau đó, với những sản phẩm đủ bền về chất lượng và kiểu dáng, hiệu dụng về công năng. Nhịp sống càng vội, càng cần những tinh giản về thị giác. Muốn ít đi sự phân vân khi lựa chọn, hãy thử chọn thứ tốt hoặc gần tốt nhất để dùng, khỏi khiến tâm trí mình băn khoăn đổi theo hãng này hãng kia.
Bài viết được in trong tạp chí Kiến trúc nhà đẹp, Tết Quý Mão 2023
Featured image: tạp chí KTNĐ